تقلید صدا با هوش مصنوعی

هوش مصنوعی تغییر صدا چیست؟

تغییر یا تقلید صدا با هوش مصنوعی که به آن شبیه‌سازی صدا یا کلونینگ صدا هم می‌گویند، از فناوری‌های نوظهوری است که با استفاده از هوش مصنوعی، قادر به تجزیه‌وتحلیل و کپی‌برداری دقیق صدای انسان است.

مروری بر تاریخچهٔ این فناوری

تبدیل صدا با هوش مصنوعی چیزی نیست که همین یکی دو سال اخیر وارد دنیای ما شده باشد. شروع این فناوری به اواسط قرن بیستم برمی‌گردد. اگرچه سیر تحول هوش مصنوعی پیوسته و پر فراز و نشیب است، ما در ادامه سعی کرده‌ایم تا کلیت هر دهه را ارائه کنیم.

• دهه ۱۹۶۰: اولین تلاش‌ها برای تقلید صدا با استفاده از روش‌های مبتنی بر فیلتر و سنتز انجام شد. هدف اصلی، شبیه‌سازی صدای انسان برای کاربردهایی مانند رادیو و تلفن بود.
• دهه ۱۹۷۰: پیشرفت در پردازش سیگنال دیجیتال امکان استفاده از تکنیک‌های پیچیده‌تر را فراهم کرد. اولین سیستم‌های تقلید صدا با کیفیت قابل‌قبول برای کاربردهای تجاری توسعه یافتند.
• دهه ۱۹۸۰: ظهور شبکه‌های عصبی مصنوعی تحولی بزرگ در برنامه هوش مصنوعی تقلید صدا ایجاد کرد. شبکه‌های عصبی می‌توانستند الگوهای پیچیده در صدای انسان را یاد بگیرند و آنها را به طور دقیق‌تر شبیه‌سازی کنند.
• دهه ۱۹۹۰: پیشرفت‌های چشمگیری در قدرت محاسباتی به توسعه سیستم‌های تقلید صدای real-time منجر شد. این سیستم‌ها در کاربردهایی مانند voicemail و text-to-speech مورداستفاده قرار گرفتند.
• دهه ۲۰۰۰: استفاده از پایگاه‌های داده بزرگ صدا برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی تقلید صدا رایج شد. این امر منجر به افزایش قابل‌توجهی در کیفیت و دقت تقلید صدا شد.
• دهه ۲۰۱۰: ظهور یادگیری عمیق انقلابی در هوش مصنوعی تقلید صدا ایجاد کرد. مدل‌های یادگیری عمیق می‌توانستند از حجم عظیمی از داده‌ها برای یادگیری نحوه تقلید دقیق صدای انسان استفاده کنند.
• دهه ۲۰۲۰: هوش مصنوعی تقلید صدا به طور فزاینده‌ای پیچیده و قدرتمند شده است. این فناوری در حال حاضر در طیف گسترده‌ای از کاربردها، از جمله دستیاران مجازی، چت‌بات‌ها، تولید محتوای صوتی و سرگرمی استفاده می‌شود. نمونه ایرانی آن هم‌آهنگ است که به‌عنوان هوش مصنوعی تغییر صدا اندروید (و به‌زودی در سایر پلتفرم‌ها) نقشی مهم ایفا می‌کند.

علاوه بر موارد فوق، نقاط عطف مهمی نیز وجود دارد که ذکر آن‌ها خالی‌ازلطف نیست:

• ۱۹۶۸: جوزف کمپل (Joseph P. Campbell) اولین سیستم تقلید صدای دیجیتال را با استفاده از تکنیک‌های فیلتر توسعه داد.
• ۱۹۸۶: شرکت اِی‌تی‌اندتی (AT&T) سیستم بل لبز (Bell Labs) را معرفی کرد که می‌توانست صدای انسان را با کیفیت قابل‌قبول تقلید کند.
• ۱۹۹۰: شرکت اسپیچ‌ورکس (SpeechWorks) سیستم پرازِدی (Prosody) را عرضه کرد که از شبکه‌های عصبی مصنوعی برای تقلید صدا استفاده می‌کرد.
• ۲۰۰۶: شرکت نیوآنس (Nuance) سیستم وی‌وُیس (VVoice) را معرفی کرد که از مدل‌های یادگیری آماری برای تقلید صدا استفاده می‌کرد.
• ۲۰۱۴: شرکت گوگل (Google) سیستم وِیوْنت (WaveNet) را معرفی کرد که از یادگیری عمیق برای تقلید صدای انسان با کیفیت بسیار بالا استفاده می‌کرد.

امروزه هوش مصنوعی تقلید صدا به طور فعال در صنایع مختلف سرگرمی، ارتباطی، آموزشی، درمانی و امنیتی استفاده می‌شود. کشورهای مختلف درگیر رقابت در این زمینه شده‌اند و ایران یکی از زمین‌های بازی مهم این فناوری است، چرا که مهندسان برنامه‌نویس قدرتمندی دارد. برنامه تقلید صدا با هوش مصنوعی رایگان هم‌آهنگ یکی از نمونه‌های اولیه این فناوری بوده که با سرعت زیادی به پیشرفت خود ادامه می‌دهد.

فرایند تغییر صدا با هوش مصنوعی

هوش مصنوعی صدا چگونه می‌تواند تقلید را انجام دهد؟ اگر احیاناً دررابطه‌با نحوه عملکرد این فناوری سؤالاتی در ذهن دارید در این بخش آن‌ها را پاسخ می‌دهیم. عملکرد این فناوری شامل ۴ مرحله است:

• جمع‌آوری داده: ابتدا حجم زیادی از داده‌های صوتی از فردی که قرار است صدایش شبیه‌سازی شود، جمع‌آوری می‌شود. این داده‌ها شامل صحبت‌کردن در شرایط مختلف، با لحن‌ها و احساسات گوناگون، و در محیط‌های مختلف است. برای مثال برای توسعه هم‌آهنگ، حجم زیادی از صدای آقای عادل فردوسی‌پور را جمع‌آوری کردیم. این داده‌ها برای آموزش تقلید صدا با هوش مصنوعی به کار می‌روند و در واقع خوراک اولیه هوش مصنوعی برای یادگیری صدای یک فرد خاص هستند.
• استخراج ویژگی‌های صدا: الگوریتم‌های یادگیری ماشین که در سرویس هم‌آهنگ و انواع سایت تقلید صدا با هوش مصنوعی دیگر به کار رفته‌اند، ویژگی‌های مختلف صدا، مانند بَسامد، لحن، و تُن را از مجموعه‌داده‌های جمع‌آوری‌شده استخراج می‌کنند.
• مدل‌سازی: در این مرحله هم‌آهنگ با استفاده از داده‌های استخراج‌شده آموزش داده می‌شود. این مدل یاد می‌گیرد که چگونه ویژگی‌های صدای فرد را با دقت بالا شبیه‌سازی کند.
• تقلید صدا: پس از آموزش مدل، می‌توان از آن برای شبیه‌سازی صدای فرد در متن‌ها و جملات جدید استفاده کرد.

علاوه بر موارد فوق، لازم به ذکر است که یک هوش مصنوعی تغییر صدا رایگان یا غیررایگان می‌تواند از شبکه‌های عصبی عمیق برای یادگیری الگوهای پیچیده در داده‌های صوتی استفاده کند و یا این که از الگوریتم‌های یادگیری برای مدل‌سازی ویژگی‌های کلیدی صدا که به‌صورت دستی استخراج شده‌اند، استفاده کند.

چگونه با هوش مصنوعی تقلید صدا کنیم؟

هوش مصنوعی تقلید صدا هم‌آهنگ فقط در ۴ قدم ساده می‌تواند صدای شما را به یکی از افراد سرشناس ارائه شده در اپلیکیشن تغییر دهد. برای انجام این کار کافی است مراحل زیر را طی کنید:

۱. اپلیکیشن هوش مصنوعی ویرا را از فروشگاه‌های معتبر اپلیکیشن، دانلود و روی تلفن همراه هوشمندتان نصب کنید.
۲. وارد ویرا شده و کاشی هم‌آهنگ، سرویس تقلید صدا را انتخاب کنید.
۳. روی گزینه + کنج صفحه بزنید تا اولین صدای خود را ضبط یا بارگذاری کنید (بله، می‌توانید یک فایل صوتی از پیش آماده شده را بارگذاری نمایید).
۴. سپس در پایین صفحه یکی از افراد سرشناس را انتخاب کنید و گزینه تبدیل صدا را بزنید تا صدای شما به صدای شخص منتخب تبدیل شود.

تقلید صدا با هوش مصنوعی چه کاربردهایی دارد؟

شاید تصور کنید که یک برنامه هوش مصنوعی تقلید صدا صرفاً برای سرگرمی کارایی داشته باشد. البته واضح است که در وهله اول و در حال حاضر ممکن است بیشترین استفاده از آن در همین زمینه‌ها باشد؛ اما حتی همین امروز و با وجود تازگی و ناپختگی این فناوری، استفاده‌های جدی‌تری از هوش مصنوعی تقلید صدا می‌شود که جالب‌توجه است. در ادامه نگاهی کلی به کاربردهای فعلی این فناوری می‌اندازیم.

کاربردهای سرگرمی و تفریحی

• صنعت دوبله: به کمک نرم‌افزار تقلید صدا با هوش مصنوعی می‌توان انقلابی در صنعت دوبله ایجاد کرد. یکی از چالش‌های دوبله، تغییر صدای بازیگر اصلی است. این مسئله باعث شده بسیاری از افراد، تماشای فیلم با زیرنویس را به تماشای دوبله ترجیح بدهند، چرا که وفادار ماندن به چهارچوب هنری سازنده، کار بسیار سخت و چالش برانگیزی است. هوش مصنوعی می‌تواند یکی از این چالش‌ها را که همان تغییر صدای بازیگر است، حذف کند.
  ساخت محتوای طنز و سرگرم‌کننده: با استفاده از هوش مصنوعی تقلید صدا می‌توان صداهای افراد مشهور، شخصیت‌های کارتونی و یا هر صدای دیگری را شبیه‌سازی کرد و از آن برای ساخت محتوای طنز و سرگرم‌کننده در شبکه‌های اجتماعی، برنامه‌های تلویزیونی و یا وبگاه‌ها استفاده نمود. این یکی از کاربردهای رایج است که سرویس هم‌آهنگ نیز آن را ارائه می‌دهد. مشابه انواع سایت تغییر صدای خواننده با هوش مصنوعی که این روزها بسیار زیاده شده‌اند.
• بازی‌های ویدئویی: در برخی از بازی‌های ویدئویی از این فناوری برای شخصیت‌های غیر قابل بازی (NPC) استفاده می‌شود تا تجربهٔ واقعی‌تری برای بازیکن رقم بخورد. برای مثال تصور کنید در یک بازی بتوانید صدای یکی از شخصیت‌های سینمایی قدیمی و معروف ایران را قرار بدهید.

کاربردهای آموزشی

• آموزش زبان: از هوش مصنوعی تقلید صدا می‌توان برای آموزش تلفظ صحیح کلمات و لحن زبان به زبان‌آموزان استفاده کرد. به این شکل که محتوای آموزشی را برای ارائه جذاب‌تر با صدای شخصیت‌های معروف سینمایی ارائه بدهید که در نتیجه در ذهن ماندگارتر خواهد بود.
• کتاب‌های صوتی: با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان متون مختلف را به صوت تبدیل کرد و کتاب‌های صوتی با بهترین تقلید صدای گویندگان مختلف تولید نمود. این امر به افرادی که مشغلهٔ زیادی دارند کمک می‌کند تا از کتاب‌ها و محتوای صوتی به شکل سودمندتری استفاده کنند.
• ابزارهای کمک‌آموزشی: می‌توان از هوش مصنوعی تقلید صدا برای ساخت ابزارهای کمک‌آموزشی تعاملی و جذاب استفاده کرد. به‌عنوان‌مثال، می‌توان از این فناوری برای ساخت شخصیت‌های مجازی که با دانش‌آموزان تعامل دارند و به آنها در یادگیری مطالب کمک می‌کنند، استفاده نمود.

کاربردهای تجاری

• خدمات مشتری: از هوش مصنوعی تغییر صدا آنلاین می‌توان در سیستم‌های پاسخگوی خودکار (IVR) استفاده کرد تا با مشتریان به‌صورت صمیمی‌تر و طبیعی‌تر و با یک صدای آشنا تعامل برقرار شود.
• بازاریابی و تبلیغات: می‌توان از این فناوری برای ساخت آگهی‌های تبلیغاتی جذاب و گیرا که توجه مخاطبان را به خود جلب می‌کنند، استفاده کرد.
• تولید محتوای آموزشی و تبلیغاتی: با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان محتوای آموزشی و تبلیغاتی را به‌صورت صوتی و با صدای افراد سرشناس مختلف تولید نمود.

کاربردهای امنیتی

• شناسایی هویت: از فناوری تبدیل صدا با هوش مصنوعی می‌توان برای تأیید هویت افراد از طریق تحلیل صدای آنها استفاده کرد.
• جلوگیری از جرم و جنایت: می‌توان از هوش مصنوعی تقلید صدا برای ردیابی مجرمان و شناسایی آنها از طریق صدای آنها استفاده کرد.

کاربردهای پزشکی و توان‌بخشی

• کمک به افراد کم‌توان و ناتوان: از هوش مصنوعی تقلید صدا می‌توان برای کمک به افرادی که در صحبت‌کردن مشکل دارند، مانند افراد مبتلا به ALS یا سکته مغزی، استفاده کرد به شکلی که بتوانند با صدای سابق خودشان حرف بزنند.
• آموزش مهارت‌های گفتاری: می‌توان از هوش مصنوعی تقلید صدا برای آموزش مهارت‌های گفتاری به افراد دارای اختلالات گفتاری مانند لکنت زبان استفاده کرد به شکلی که با ارائه صداهای آشنا، فرایند درمان را بهبود بخشید.
• درمان اختلالات اضطرابی: از هوش مصنوعی تقلید صدا می‌توان برای درمان افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی استفاده کرد. صدای یک شخص آشنا که قدرت آرامش بخشیدن دارد می‌تواند در این زمینه استفاده شود.

چالش‌ها و ملاحظات اخلاقی

وقتی صحبت از تقلید صدا با هوش مصنوعی می‌شود، موضوع چالش‌های قانونی و ملاحظات اخلاقی خواه‌ناخواه به چشم می‌آید. این فناوری قدرتمند می‌تواند کاربردهای فراوانی داشته باشد؛ بااین‌حال، استفاده از آن نیازمند مراعات و رعایت برخی اصول است. البته جالب است بدانید که این مسائل لزوماً در لایه استفاده از فناوری نیست و در مراحل تولید آن نیز دیده می‌شود. در ادامه نگاهی به این موضوعات می‌اندازیم.

• دقت و کیفیت: یکی از مهم‌ترین چالش‌های یک اپلیکیشن تقلید صدا با هوش مصنوعی، دستیابی به دقت و کیفیت بالا در شبیه‌سازی صدا است. مدل‌های هوش مصنوعی باید بتوانند ظرافت‌های صدای انسان را به طور دقیق پردازش کنند تا صدای تقلید شده طبیعی به نظر برسد. بدیهی است که به دلیل تازگی این فناوری، این موضوع هنوز حل نشده و صدایی که تغییر می‌یابد، به‌وضوح قابل‌تشخیص است؛ اما باتوجه‌به سرعت پیشرفت هوش مصنوعی، می‌توان به‌راحتی از این مسئله چشم پوشید.
• سوگیری و تبعیض: مدل‌های هوش مصنوعی تقلید صدا ممکن است سوگیری‌ها و تعصبات موجود در داده‌های آموزشی خود را منعکس کنند. این امر می‌تواند منجر به تولید صداهایی شود که تبعیض‌آمیز یا توهین‌آمیز باشند. ما در توسعه هم‌آهنگ و کلیه سرویس‌های هوش مصنوعی ویرا، سعی کرده‌ایم تا حد ممکن از این سوگیری‌ها به‌دور باشیم و در این راستا، پذیرای انتقادات هستیم و به بازخورد کاربران نیاز داریم.
• فریب و گمراهی: استفاده از هوش مصنوعی صدا برای فریب یا گمراهی افراد غیراخلاقی است. مثل استفاده از این فناوری برای پخش اخبار جعلی با صدای اشخاص سرشناس و دارای نفوذ.
• سوءاستفاده از افراد آسیب‌پذیر: از هوش مصنوعی تقلید صدا می‌توان برای سوءاستفاده از افراد آسیب‌پذیر، مانند کودکان یا افراد مسن، استفاده کرد. مثلاً، از این فناوری می‌توان برای فریب آنها به‌منظور افشای اطلاعات شخصی یا انجام اقدامات غیرقانونی بهره برد. این موارد نیازمند توجه مسئولین و قانون‌گذاران محترم است.
• مسئولیت‌پذیری: دررابطه‌با مسئولیت‌پذیری مربوط به سوءاستفاده از فناوری تقلید صدای هوش مصنوعی قانون مشخصی وجود ندارد و ابهامات احتمالی می‌تواند مسئله را چالش‌برانگیز کند. البته لازم به ذکر است که اکثر محصولات این حوزه، از جمله اپلیکیشن ویرا و سرویس هم‌آهنگ در چهارچوب قانون رسمی کشور تولید شده‌اند و استفاده از آن‌ها نیز در چهارچوب همین قوانین مجاز است (مثل هر ابزار دیگری).
• نبودن قوانین و مقررات اختصاصی: برای استفادهٔ مسئولانه و اخلاقی از هوش مصنوعی تقلید صدا، باید قوانین و مقرراتی وضع و در مرحله دانلود برنامه تغییر صدا با هوش مصنوعی به کاربران نمایش شود.
  افزایش آگاهی عمومی: باید آگاهی عمومی در مورد هوش مصنوعی تقلید صدا و خطرات و مزایای آن افزایش یابد. این امر به افراد کمک می‌کند تا از این فناوری به طور مسئولانه استفاده کنند و در برابر سوءاستفاده از آن هوشیار باشند.

برنامه تبدیل صدا با هوش مصنوعی هم‌آهنگ تحت قوانین کشورمان توسعه داده شده و استفاده از آن نیز در چهارچوب قوانین رسمی ایران بلامانع است. هر گونه سو استفاده از این محصول متوجه شخص مصرف‌کننده خواهد بود.

در حال حاضر تقلید صدای چه افرادی با سرویس هم‌آهنگ ویرا امکان‌پذیر است؟

سرویس هوش مصنوعی صدای هم‌آهنگ در حال حاضر از صدای شبیه به 11 گوینده بهره می‌برد: خانم لیلا حاتمی و آقایان عادل فردوسی‌پور، پیمان یوسفی، هوتن شکیبا، جواد عزتی، شهاب حسینی، محسن یگانه، اکبر عبدی، محسن چاوشی و گویندگان زن و مرد آواشو.

آینده هوش مصنوعی تقلید صدا

پیش‌بینی آینده هوش مصنوعی تقلید صدا کمی دشوار است، از این بابت که نمی‌دانیم با پیشرفت فناوری، کاربردهای آن به چه زمینه‌های دیگری وارد خواهد شد؛ اما به‌یقین باتوجه‌به روندهای کنونی، می‌توان انتظار داشت که شاهد پیشرفت‌های قابل‌توجهی در کیفیت عملکرد آن در سال‌های آینده باشیم. اگر بخواهیم دست به آینده‌نگری بزنیم، احتمالاً برخی از مهم‌ترین پیشرفت‌های آینده عبارت‌اند از:

افزایش دقت و کیفیت: تقلید صدا با هوش مصنوعی فارسی به طور فزاینده‌ای در شبیه‌سازی دقیق و ظریف صدای انسان توانمندتر خواهند شد. این امر منجر به تولید صداهایی می‌شود که از صدای واقعی انسان قابل‌تشخیص نیستند.
کاهش هزینه و افزایش دسترسی: با پیشرفت فناوری، تغییر صدا با هوش مصنوعی اندروید ارزان‌تر و دردسترس‌تر خواهد شد. این امر امکان استفاده از این فناوری را برای طیف وسیع‌تری از افراد و سازمان‌ها فراهم می‌کند.
کاربردهای جدید و نوآورانه: شاهد استفاده‌های جدید و نوآورانه‌ای از ابزار تغییر صدا هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلف، از جمله سرگرمی، آموزش، تجارت، امنیت، پزشکی و… خواهیم بود.

علاوه بر موارد فوق، احتمالاً در آینده شاهد این خواهیم بود که کاربران بتوانند دستیاران مجازی با صدای موردعلاقه خودشان را داشته باشند. خدمات مشتری و پشتیبانی نیز مجهز به دستیارانی می‌شوند که قادرند صدای نیروهای پشتیبانی شناخته شده را تقلید کرده و پاسخ مشتری را به گرمی ارائه کنند. شاید در آینده با مراجعه به یک سایت تغییر صدا با هوش مصنوعی به امکانات بسیار بیشتری بربخورید.